Detentie is steeds een schending van de rechten van het kind

Voor UNICEF is de opsluiting van kinderen op basis van hun migratiestatus steeds een schending van de kinderrechten en van het “het belang van het kind”, een rechtsbeginsel dat staten en volwassenen verplicht om steeds te doen wat het beste is voor ieder kind. UNICEF België vraagt de Belgische overheid af te zien van haar plannen om kinderen op te sluiten.

Ter herinnering: de detentie van migrantenkinderen in België is sinds 2008 stopgezet na veroordelingen door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en de acties van het maatschappellijk middenveld. België had zich dus gepositioneerd als een voorbeeld op dit vlak. We kunnen deze achteruitgang niet accepteren. We willen waardige levensomstandigheden voor alle kinderen in België, ongeacht hun migratiestatus en zijn ontzet door deze beslissing van de Belgische regering, die zich niet houdt aan haar engagement naar de kinderen toe om hen te beschermen en van de best mogelijke zorg te voorzien. De Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa en het Kinderrechtencomité hebben België al op de vingers getikt over dit dossier.

Een aanzienlijke impact

De detentie van kinderen heeft verwoestende gevolgen. Elke vorm van opsluiting heeft een invloed op de gezondheid, het psychisch welbevinden en de ontwikkeling van kinderen, en heeft traumatische gevolgen, ongeacht de duur van de detentie. Studies tonen aan dat kinderen die zelfs voor een zeer korte periode opgesloten worden, ernstige psychische stoornissen kunnen ervaren zoals depressie, angststoornissen, maar ook nachtmerries of slapeloosheid.

Sommige rapporten vermelden ook een hoger risico op zelfmoord, automutilatie en ontwikkelingsproblemen. Kinderen die werden opgesloten zijn voor het leven getekend. Ze voelen zich geïsoleerd en minderwaardig. De opsluiting van kinderen heeft ook een impact op de samenleving. Detentie verhoogt het risico op het bestempelen van migrantenkinderen of asielzoekers als criminelen en bevordert zo uitsluiting en stigmatisering.

Het kan ook dat zo gevoelens van wantrouwen en oneerlijkheid bij kinderen worden gecreëerd over hun nieuwe omgeving en de autoriteiten. Op 4 april 2019 schorste de Raad van State de uitvoering van het Koninklijk Besluit die de detentie van families met kinderen in de gesloten familiale eenheden van het centrum 127 bis regelt. De Raad van State motiveert haar beslissing onder meer door de geluidsoverlast van de nabije luchthaven, waaraan de kinderen worden blootgesteld tijdens hun detentie. In de praktijk betekent dit dat België geen kinderen meer kan opsluiten in de gesloten familiale eenheden van het centrum 127bis. Ook al is deze gerechtelijke beslissing een stap in de goede richting, toch blijft de situatie in België ondermaats: de wet moet aangepast worden en definitief een einde maken aan het opsluiten van kinderen omwille van hun migratiestatus.

Detentie werkt niet

Er is internationaal bewijs dat detentie van kinderen en hun gezinnen niet effectief is en zelfs contraproductief is. 

UNICEF raadt een begeleiding van de families bij aankomst aan. Bij een terugkeer naar het land van herkomst, moet dit gedurende meerdere maanden worden voorbereid en nooit worden geforceerd. De noden van de betrokken kinderen moeten worden geanalyseerd, op basis van hun rechten en hun hoger belang.

Muzoon Almellehan is een Syrische activist en vluchteling die in het Verenigd Koninkrijk is hervestigd. Ze staat bekend om haar werk om Syrische meisjes op school te houden. In juni 2017 is ze de jongste GoodWill Ambassadeur bij UNICEF geworden. Bij haar bezoek aan UNICEF België geeft ze haar visie over de opsluiting van migrantenkinderen.