“Thomas” is 12 jaar en een ‘kindsoldaat’, of een kind verbonden aan een gewapende macht of groepering. Volgens de principes van Parijs verwijst de term naar “iedereen onder de 18 jaar die ingelijfd is bij of ingezet wordt door strijdkrachten of gewapende groepering op welke manier dan ook”.
Het misbruik van kinderen in conflictsituaties stopt niet bij het dragen van een wapen of de deelname aan een gevecht. Soms zijn kinderen, zowel jongens als meisjes, boodschapper, spion, drager, kok of ze worden gebruikt als levend schild of seksueel object. Dit gebeurt vooral bij niet-gouvernementele gewapende groepen: rebellen, guerrillastrijders, terroristen, enz.
Soms worden kinderen ontvoerd of onder dwang aangeworven, anderen sluiten zich aan bij de gewapende groepen omdat ze geen andere uitweg zien. Het gaat om arme, gemarginaliseerde of misbruikte kinderen: kinderen die getraumatiseerd zijn voor het leven.
Maak kennis met Mark, die is vrijgelaten en hulp kreeg via het re-integratieprogramma van UNICEF:
- Er worden meer jongens dan meisjes ingezet door gewapende groepen. Van alle bevrijde kinderen, zijn 12% meisjes.
- 28 % van de kinderen die bevrijd zijn in de regio West Equatoria zijn jonger dan 15 jaar.
- Niet alle kinderen in gewapende groeperingen dragen wapens. Sommigen worden ingezet om schoon te maken, als drager, kok of wachter.
- Meisjes bij gewapende groeperingen zijn vaak het slachtoffer van seksueel en gendergerelateerd geweld.
- Niemand kent het exacte aantal kindsoldaten in Zuid-Soedan, onder meer door het lage aantal geboorteregistraties, waardoor het moeilijk is de leeftijd te verifiëren.
Nadat een kind bevrijd is uit een gewapende groepering, begint een re-integratieprogramma dat 3 jaar duurt. Een sociale werker staat hen bij gedurende het hele proces.
Ze krijgen psychosociale steun, gezondheidszorg en basisbenodigdheden om helemaal opnieuw te starten, zoals kleren en schoolmateriaal.
Ook sporen we hun familie op, zodat ze met hen herenigd kunnen worden en krijgen ze ondersteuning om terug naar school te gaan en terug opgenomen te worden in de gemeenschap.
James is nog erg jong, maar heeft al een heel leven achter de rug. Toen de burgeroorlog uitbrak in 2013, werd hij ontvoerd door een gewapende groepering. Tijdens een gevecht, raakte hij ernstig gewond aan zijn been, en werd hij voor dood achtergelaten.
Een patrouille van de VN vond hem na twee dagen en bracht hem naar de hoofdstad Juba voor behandeling. James kwam er bovenop en met de hulp van UNICEF werd hij enkele maanden later herenigd met zijn familie.
Dit is een waargebeurd verhaal. We zochten James opnieuw op in 2020, na de afronding van het re-integratieprogramma.
1) UNICEF ondersteunde de bevrijding van 3785 kinderen in Zuid-Soedan sinds 2013.
2) Meer dan 3.300 geverifieerde gevallen van ernstige schendingen van de kinderrechten gerapporteerd aan het nationale controleorgaan sinds december 2013.
3) Mits voldoende fondsen plant UNICEF de bevrijding van 2100 kinderen in 2020.
4) UNICEF’s grootste re-integratieprogramma bevindt zich in Yambio, in het zuidwesten van Zuid-Soedan.
5) Het re-integratieprogramma kost 2000 US dollar per kind voor een periode van 3 jaar.
6) De meeste kinderen die het re-integratieprogramma voltooien worden niet opnieuw ingelijfd in een gewapende groepering
7) Verschillende ambassades in Zuid-Soedan hebben een ‘vriendengroep’ gevormd en pleiten samen bij de verschillende partijen om te stoppen kinderen te recruteren en te gebruiken, en ondersteunen het UNICEF re-integratieprogramma
8) UNICEF beschermt de identiteit van de kinderen om weerwraak, stigma en herrecrutering te voorkomen.
9) UNICEF heeft 4.2 miljoen dollar nodig in 2020 om verder te gaan met de bevrijding en de re-integratie van kinderen verbonden aan gewapende groeperingen
10) Deze programma’s die vitale steun bieden aan kinderen die zijn vrijgelaten door strijdkrachten en gewapende groepen in Zuid-Soedan, riskeren te worden stopgezet door een gebrek aan financiering.