Kinderen die deze gevaarlijke reizen alleen ondernemen, komen vaak terecht op overvolle opblaasbare rubberboten of op gammele houten vissersboten die niet geschikt zijn bij slechte weersomstandigheden. Sommigen worden in het ruim van het schip gezet, anderen in metalen sloepen  die bijzonder gevaarlijk zijn om mee te varen op zee. Het gebrek aan regionale, gecoördineerde en adequate zoek- en reddingsacties en samenwerking op zee bij het ontschepen vergroten de gevaren waarmee kinderen tijdens de overtocht worden geconfronteerd.

Oorlog, conflict, geweld, armoede en levensbedreigende klimaat- en milieuproblemen zijn enkele van de belangrijkste drijfveren voor kinderen om hun thuisland in hun eentje te ontvluchten. Ze zijn op zoek naar veiligheid, vrede, bescherming, beter onderwijs en betere kansen en vluchten voor uiterst benarde situaties in hun thuisland. Sommigen zijn onderweg van hun familie gescheiden of proberen zich bij hun ouders of andere familieleden in het land van aankomst te voegen.

Er zijn aanwijzingen dat niet-begeleide kinderen het risico lopen op uitbuiting en misbruik op elke etappe van hun reis. Vooral meisjes en kinderen uit Afrika ten zuiden van de Sahara zijn het vaakst het slachtoffer van misbruik.

Tussen juni en augustus van dit jaar zijn meer dan 990 mensen, waaronder ook kinderen, omgekomen of verdwenen tijdens hun poging om het centrale deel van de Middellandse Zee over te steken. Dit is een verdrievoudiging ten opzichte van dezelfde periode vorige zomer, toen minstens 334 mensen om het leven kwamen. Bij veel schipbreuken zijn er geen overlevenden en vele andere worden niet geregistreerd. Het reële aantal slachtoffers ligt dus waarschijnlijk veel hoger.

Kinderen die de reis overleven worden eerst vastgehouden in zogenaamde hotspots voor ze worden overgebracht naar een opvangfaciliteit. Dit zijn vaak gesloten centra waar de bewegingsvrijheid beperkt is. Meer dan 21.700 niet-begeleide kinderen zitten op dit moment in dergelijke faciliteiten in heel Italië, tegenover 17.700 een jaar geleden.

 De Middellandse Zee is een kerkhof geworden voor kinderen en hun toekomst. De vreselijke tol voor kinderen die asiel en veiligheid zoeken in Europa is het resultaat van beleidskeuzes en een migratiesysteem dat niet werkt. De goedkeuring van een Europees actieplan om kinderen en families te ondersteunen die asiel en veiligheid zoeken en een duurzame uitbreiding van de internationale hulp om landen te ondersteunen die met meerdere crises te maken hebben, zijn hard nodig om nog meer leed bij kinderen te voorkomen.

In overeenstemming met de internationale wetgeving en het Verdrag inzake de Rechten van het Kind roept UNICEF regeringen op om veiligere en legale manieren te voorzien om asiel aan te vragen; ervoor te zorgen dat kinderen niet in gesloten instellingen worden vastgehouden; nationale kinderbeschermingssystemen te versterken om kinderen die onderweg zijn beter te beschermen; zoek- en reddingacties te coördineren en ervoor te zorgen dat kinderen op een veilige plaats aan land kunnen gaan.

Het lopende debat tussen het Europees Parlement en de EU-lidstaten over het EU-pact rond migratie en asiel biedt een onmiddellijke kans om de belangrijkste principes rond kinderbescherming te bekrachtigen en te handhaven en verder beleid te ontwikkelen om de vele schendingen van de rechten van kinderen in landen van vertrek, doorreis en aankomst aan te pakken.
 

UNICEF zet zijn werk verder om lidstaten te ondersteunen om systemen te versterken en om ondersteuning te geven in gemeenschappen van herkomst, om de risico's voor kinderen tijdens hun migratie te voorkomen en beperken en om ondersteuning en inclusieve diensten te verstrekken aan alle kinderen, ongeacht hun wettelijke status of die van hun ouders.

In Lampedusa voorziet UNICEF essentiële beschermingsdiensten, zoals geestelijke gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning en toegang tot informatie en doorverwijzing naar gespecialiseerde diensten. Dit werk wordt ondersteund door het Directoraat-Generaal voor Migratie en Binnenlandse Zaken (HOME) van de Europese Commissie als onderdeel van het PROTECT-project.