Report Card 19, dat je in dit artikel kunt vinden, maakt een vergelijking tussen 2018 en 2022 en waarschuwt dat schoolprestaties wereldwijd zijn gedaald, vooral voor basisvaardigheden zoals lezen en rekenen. Door langdurige schoolsluitingen en leren op afstand tijdens de coronapandemie, liepen veel kinderen leerachterstanden op van zeven maanden tot een jaar. Kinderen uit kwetsbare gezinnen werden het hardst getroffen.
Volgens het rapport zijn wereldwijd naar schatting acht miljoen 15-jarigen – bijna de helft van deze leeftijdsgroep – niet functioneel geletterd. Ze begrijpen bijvoorbeeld geen eenvoudige tekst, wat hun toekomstperspectieven ernstig schaadt. Ten opzichte van 2018 is dit aandeel met 4% gestegen. In landen als Bulgarije, Colombia, Costa Rica, Cyprus en Mexico heeft meer dan twee derde van de 15-jarigen moeite met lezen.
Niet alleen op school ondervinden kinderen problemen, ook hun mentale gezondheid baart zorgen. In 15 van de 26 landen met beschikbare data daalde de levenstevredenheid. Japan was het enige land waar op dit vlak juist verbetering werd gemeten. Daarnaast blijkt uit het rapport dat het aantal kinderen met overgewicht in 14 van de 43 landen is toegenomen – een voortzetting van een al langer bestaande trend.
Ondanks de algemene achteruitgang blijven Nederland en Denemarken koplopers op het vlak van kinderwelzijn, gevolgd door Frankrijk.
België kreeg geen plek in de algemene ranglijst door het ontbreken van nationale cijfers over levenstevredenheid, maar voor andere indicatoren zijn er wel gegevens beschikbaar.
Op vlak van fysieke gezondheid scoort België goed met een 8ste plaats op de ranglijst. De kindersterfte daalde licht naar 3,6 per 1.000 kinderen, vergelijkbaar met buurlanden Nederland en Frankrijk. Minder rooskleurig is het plaatje rond overgewicht: 21,4% van de Belgische kinderen kampt ermee, een lichte stijging ten opzichte van 2018 en duidelijk boven het OESO-gemiddelde van 17,8%.
Wat vaardigheden betreft, staat België 5de op de ranglijst. Qua sociale vaardigheden valt op dat Belgische jongeren snel vrienden maken (80%) terwijl zij in hun emotionele vaardigheden nog versterkt zouden kunnen worden: slechts de helft voelt zich in staat om zich in anderen in te leven. 67% van de jongeren hebben de nodige basisvaardigheden in rekenen en lezen, wat een daling betekent ten opzichte van 2018 maar hiermee scoort België beter dan het OESO-gemiddelde en dan buurlanden Frankrijk en Nederland.
De zelfmoordcijfers bij Belgische jongeren (5,6%) bleven stabiel ten opzichte van 2018 en liggen net onder het OESO-gemiddelde (5,8%). In België wordt 19,3% van de 15-jarigen regelmatig gepest, wat overeenkomt met het OESO-gemiddelde, een lichte stijging ten opzichte van 2018.
- leerachterstanden te verminderen door kinderen te ondersteunen bij de ontwikkeling van belangrijke vaardigheden, zoals rekenen, lezen, digitale vaardigheden en sociale en emotionele competenties. Hierbij moet extra aandacht gaan naar kinderen die achterstanden opliepen tijdens de coronapandemie en voor kinderen uit achtergestelde groepen.
- mentale gezondheid te versterken door (preventieve) gespecialiseerde diensten aan te bieden en geweld en pesten, zowel online als offline, tegen te gaan.
- een gezonde levensstijl te stimuleren door kinderen toegang te geven tot voedzaam eten en de marketing en promotie van ongezond voedsel te beperken.
- kinderen actief te betrekken bij het beleid zodat hun ervaringen en ideeën worden gehoord en samen met hen gewerkt kan worden aan oplossingen voor een beter welzijn en een échte kindertijd.