Secure payment
Update op 12 december 2025
Meer dan een miljoen mensen, waaronder 400.000 kinderen, zijn al gevlucht uit het oosten van de Democratische Republiek Cogo (DRC) sinds de escalatie van het conflict (begin 2025).
Het conflict is eind januari nog verder geëscaleerd waardoor een groot deel van de inwoners van de stad (een derde) op de vlucht is geslagen, zonder drinkbaar water, sanitaire voorzieningen of elektriciteit tot hun beschikking. Honderdduizenden mensen verlaten momenteel de voormalige opvanglocaties rond Goma om naar gebieden te trekken waar de water- en sanitatievoorzieningen beperkt zijn.
De conflictpartijen in de regio’s richten zich op jongeren door massale rekruteringscampagnes op te zetten. Hierdoor is het risico op ontvoering en gedwongen rekrutering van kinderen aanzienlijk toegenomen. De Democratische Republiek Congo heeft al een van de hoogste aantallen geverifieerde gevallen van kinderrekrutering in conflicten sinds de wereldwijde registratie begon in 2005.
Het aantal gevallen van seksueel geweld tegen kinderen is schrikbarend hoog. Recente rapporten van UNICEF tonen aan dat kinderen meer dan 40% uitmaken van de 10.000 gevallen van seksueel geweld en verkrachting die alleen al in januari en februari zijn gemeld. UNICEF schat dat tijdens de meest intense fase van het conflict dit jaar in het oosten van de DRC, er elk half uur een kind werd verkracht.
Verspreiding van ziektes
In de provincie Zuid-Kivu is het gezondheidssysteem volledig overbelast: ziekenhuizen zitten overvol en er is een tekort aan geneesmiddelen en apparatuur. Vijftien gezondheidscentra zijn bijna volledig verwoest en de bevolking wordt momenteel getroffen door verschillende epidemieën zoals cholera, mazelen en mpox. Dit wordt nog verergerd door de slechte sanitaire omstandigheden.
De centrale regio Kasaï kampt met een uiterst moeilijke situatie door falende infrastructuur en beperkte logistieke capaciteit. De uitbraak van het ebolavirus, geconcentreerd in de gezondheidszone van Bulape, dreigt zich uit te breiden naar de omliggende gebieden. Deze zestiende ebola-epidemie in het land doet zich voor in een regio die wordt gekenmerkt door een zwak gezondheidszorgsysteem en slechte hygiënische omstandigheden.
In reactie daarop versterken het ministerie van Volksgezondheid, UNICEF, de WHO en andere hulporganisaties de behandelcentra, nemen ze extra hygiënemaatregelen en zetten ze in op bewustmakingscampagnes in de gemeenschappen. Op 24 september zijn er bijna 45.000 doses van het vaccin onderweg naar de provincie Kasaï.
Cholera-uitbraak
De Democratische Republiek Congo (DRC) kampt in 2025 met de ernstigste cholera-uitbraak van de afgelopen 25 jaar. Momenteel zijn 17 van de 26 provincies getroffen, waaronder de hoofdstad Kinshasa. Sinds het begin van het jaar zijn meer dan 64.000 gevallen gemeld, waarvan 14.818 kinderen, en heeft de epidemie al 1.888 levens geëist.
In gebieden zoals Kinshasa, waar de bevolking weinig eerdere blootstelling aan cholera heeft, dragen een laag ziektebewustzijn en vertragingen bij het zoeken van zorg bij aan hoge sterftecijfers.
De crisis wordt verder verergerd door structurele en omgevingsfactoren. Beperkte toegang tot water- en sanitaire voorzieningen blijft de verspreiding van cholera aanwakkeren: volgens de Demographic and Health Survey (DHS) heeft slechts 15% van de bevolking toegang tot deze basisvoorzieningen. Daarnaast maken aanhoudend conflict, ontheemding en onveiligheid in het oosten van het land de toegang tot gezondheidsdiensten bijzonder moeilijk. Klimaatrampen zoals zware regenval en overstromingen beschadigen de bestaande sanitaire infrastructuur, waardoor de epidemie verder wordt versterkt.
Als reactie op de cholera-uitbraak van 2025 heeft de overheid het initiatief "River Congo without cholera" gelanceerd, gericht op het verbeteren van cholera-beheersingsmaatregelen in havens, het implementeren van sanitaire plannen voor boten, het bevorderen van bewustwording onder bemanning en passagiers, en het verbeteren van toegang tot drinkwater langs de rivier.
UNICEF werkt op meerdere fronten om cholera te voorkomen en erop te reageren. Dit omvat het ondersteunen van snelle responsteams die de Case-Area Targeted Intervention (CATI)-aanpak gebruiken om uitbraken te beheersen, het ondersteunen van cholerabehandelingscentra, en het versterken van WASH-structuren in scholen en gemeenschappen.
Onderwijs getroffen
Ook het onderwijs wordt zwaar getroffen in de regio’s. Meer dan 1.000 scholen in Zuid-Kivu zijn gesloten en meer dan 300.000 kinderen kunnen door de samenloop van gevolgen niet meer naar school. In Bukavu alleen al zijn 19 scholen veranderd in geïmproviseerde schuilplaatsen voor gezinnen die op de vlucht zijn.
UNICEF en zijn partners werken in Zuid-Kivu aan het heropenen van scholen, pleiten voor ontmijning en beoordelen beschadigde faciliteiten voor snelle rehabilitatie. Jean François Basse, UNICEF’s vertegenwoordiger in de DR Congo, bezocht de regio begin maart 2025 en getuigde van de uitzichtloze situatie voor kinderen: “Ik ontmoette niet-begeleidde kinderen die alles zijn kwijtgeraakt. Hun nood is immens. Elke dag zonder sterkere humanitaire hulp, verergert hun lijden.”
Als reactie op de kritieke situatie schalen UNICEF en zijn partners de levensreddende hulp voor kinderen en gezinnen op. Al 40% van de niet-begeleide kinderen werd terug herenigd met hun families in de provincie. Daarnaast hebben we ook vier "luisterpunten" opgezet, die psychosociale hulp bieden aan de getroffen kinderen en hun gezinnen.
Door de vernietiging van infrastructuur in en rond Goma (de hoofdstad van Noord-Kivu) werd de watervoorziening van honderdduizenden mensen afgesneden. Momenteel voorzien we dagelijks 700.000 mensen – waaronder 364.000 kinderen – van schoon drinkwater, onder meer via nooddistributie en chloorstations langs de kust. En ook in Zuid-Kivu verbetert de toegang tot zuiver water en sanitaire voorzieningen. Drie zuiveringsstations zorgen dagelijks voor 180.000 liter schoon water.
Toch blijft de situatie kritiek: veel mensen drinken nog steeds ongezuiverd water uit het Kivumeer, wat de verspreiding van cholera verder aanwakkert. Kinderen die in conflictgebieden leven, lopen namelijk drie keer meer kans om te sterven aan watergerelateerde ziektes dan door geweld. Alleen al in 2025 werden 377 gevallen van cholera gemeld, waarvan 146 eind februari.
In februari verleenden UNICEF en zijn partners mentale gezondheidszorg en psychosociale hulp aan meer dan 1.900 kinderen in de DRC. Ten slotte steunen we gezondheidscentra om mpox- en cholera-uitbraken aan te pakken, met name door middel van medische behandelingen, voedingszorg en mentale gezondheidszorg.
UNICEF roept alle partijen op om prioriteit te geven aan burgerbescherming en om humanitaire organisaties hun werk te laten doen.
Wil je graag meer weten over humanitaire crises en de impact ervan op de rechten van kinderen?
Luister dan naar de derde aflevering van onze podcast ‘Time to Talk’.