Vele gezinnen zijn maanden geleden op de vlucht geslagen met weinig of geen bagage, zoals warme kleren en schoenen. Door de oorlog zijn ze alles verloren: hun huis, hun bezittingen en hun inkomen. Meer dan 600.000 gezinnen hebben nu al geen elektriciteit, 200.000 families moeten het redden zonder gas en in vele steden is er geen stromend water. Nu de winter eraan komt, vrezen ze de koude en de sneeuw.
Vele families hebben nu meteen hulp nodig. Met uw steun kunnen we hen beschermen tegen dit bijkomende gevaar.
Een van deze kinderen is Denys, 6 jaar oud. Hij en zijn familie zijn erg ongerust nu de temperaturen dalen. Ze zijn immers alles verloren in een brand toen hun huis getroffen werd tijdens bombardementen. Er is nog weinig dat Denys herinnert aan de gelukkige, warme en veilige thuis die hij ooit had.
“Hier stond mijn bed,” vertelt hij, en hij wijst naar een hoek van een donkere, koude kamer. “Hier stond mijn doos vol speelgoed.”
Voor 24 februari leidden hij en zijn familie een heel gewoon leven in Shibene, een dorp vlakbij Borodyanka. Ze keken al maanden uit naar een vakantie in Egypte waar ze in de lente heen zouden gaan. Het was altijd hun grote droom om op reis te gaan.
“We hadden een mooi, groot huis. Iedereen had zijn eigen kamer,” vertelt de 28-jarige Iryna, Denys’ mama. “We richtten een kinderkamer in voor Denys. Ons huis was ook altijd gevuld met vrienden en familie.”
Maar dan brak de oorlog uit en lag hun dorp onder vuur.
“Telkens er geschoten werd, bedekte Denys z’n oren met zijn handen en verstopte hij zich onder een deken,” vertelt Iryna. “ Dan ging ik naast hem liggen en beschermde ik hem met mijn lichaam voor het geval we zouden geraakt worden.”
Tijdens een aanval in maart vatte hun huis vuur. Het gezin wist te ontsnappen, maar al hun bezittingen - zoals hun kleding, schoenen en speelgoed - gingen in vlammen op. Alleen de schuur, die vroeger als koeienstal werd gebruikt, bleef rechtstaan.
Daarna huurde het gezin een appartement in Bucha, waar Denys voor het eerst in zijn leven naar school ging. Maar toen Iryna's man zijn baan verloor, konden ze de huur niet meer betalen. Ze hadden weinig andere keuze dan terug te keren naar hun vernielde huis in Shibene.
“We dromen ervan om de oude schuur om te bouwen tot een kleine woonruimte,” vertelt Iryna. Om er een kachel in te plaatsen en de muren te isoleren. Dat zou ons helpen om enigszins de winter door te komen.”
Na meer dan zes maanden oorlogsgeweld, bereiden miljoenen families zoals die van Iryna zich nu voor op de extra ontberingen die de winter meebrengt. Heel wat families hebben al moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Daar komen nu nog de bijkomende kosten en moeilijkheden bovenop van de winterse temperaturen.
Denys' grootmoeder, de 55-jarige Zoya, ze ziet bezorgd de winter tegemoet en vreest dat er geen electriciteit noch verwarming zal zijn.
“We hebben geen warme kleren, maar ook geen geld om ze te kopen,” zegt ze.
Net na de brand, probeerde Denys zijn moeder en grootmoeder nog te troosten door zich het mooie nieuwe huis voor te stellen dat ooit voor hen zou gebouwd worden. Nu voelt hij alleen maar verdriet als hij denkt aan zijn kamer en zijn speelgoed dat hij is kwijtgeraakt.
Iryna hoopt dat de school haar zoon zal afleiden van de verschrikkingen van de oorlog.
Om de kinderen tijdens de winter te ondersteunen, werken UNICEF-teams de klok rond om levensreddende programma’s op te schalen voor kinderen en hun families in Oekraïne.
We leveren humanitaire hulp, basisdiensten en financiële steun aan gezinnen. Naast winterartikelen, zoals kleding, laarzen en dekens, voorziet UNICEF kinderopvang en financiële ondersteuning. Scholen en kinderziekenhuizen zullen worden voorzien van generatoren en verwarming en 50.000 kinderen zullen winterkleding krijgen.
Ook zetten we Spilno centra op, kindvriendelijke ruimtes in gebieden die zwaar getroffen zijn door vijandelijkheden, in grote steden en op plaatsen waar veel mensen verblijven die op de vlucht zijn. Net als de UNICEF Blue Dots in buurlanden, zijn de Spilno's zo ontworpen dat ze voor iedereen toegankelijk zijn, ook voor kinderen met een beperking.
Een Spilno - wat ‘samen’ betekent in het Oekraïens - is een centrum waar UNICEF kinderen voorziet van psychosociale ondersteuning, leerbegeleiding en EHBO. Ook kunnen gezinnen zich hier registreren om financiële ondersteuning aan te vragen. In samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken ondersteunt UNICEF nu 150 vaste Spilno centra en 70 mobiele Spilno's. Op dit moment worden ze winterkaar gemaakt en verhuisd naar een overdekte en verwarmde locatie zodat kinderen ook tijdens de winter in de centra terecht kunnen.
"Dit programma is bedoeld om gezinnen in te helpen zodat ze kunnen doen wat zij denken dat het beste is voor hun kinderen", zegt Murat Sahin, UNICEF-vertegenwoordiger in Oekraïne. "Niemand is in een betere positie om te beslissen hoe het meeste uit deze steun te halen dan een ouder of voogd."